Bolsonaro liderliğindeki Brezilya’nın Kovid-19’la mücadele notu düşük
Açıklamaları ve eylemleriyle virüse meydan okuyan Bolsonaro, bir yandan karantina uygulaması gibi salgınla mücadele kapsamında önlem alan yerel yöneticileri hedef alıp diğer yandan da bu önlemlerin yerel yöneticilerin sorumluluğu altında olduğunu belirtiyor.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) sosyal mesafe ve karantina gibi önerilerine karşı defalarca destekçilerinin düzenlediği gösterilere katılan, yan yana fotoğraf çektiren ve işletmeleri ziyaret eden Bolsonaro’nun “küçük bir grip” olarak nitelediği Kovid-19 nedeniyle ülkede bugüne kadar 37 bin 134 kişi hayatını kaybetti ve 707 bin 412 kişide de virüse rastlandı.
Salgının ortasında bir ayda iki sağlık bakanı değişti
Brezilya’da salgın yayılırken 16 Nisan’da Devlet Başkanı Bolsonaro, Kovid-19 önlemleri kapsamında anlaşamadığı Sağlık Bakanı Henrique Mandetta’yı görevden aldı.
Göreve gelen Nelson Teich’in ise virüsün kontrol altına alınması için ülkenin belirli bölgelerinde karantina uygulanmasına ihtiyaç duyulacağını açıklamasından yaklaşık bir hafta sonra 15 Mayıs’ta istifa etmesiyle ülkede bir aydan kısa bir sürede iki sağlık bakanı değişti.
Teich’i istifaya götürdüğü iddia edilen Bolsonaro’nun isteği, Kovid-19 tedavisinde bilimsel olarak ispatlanmamış sıtma ilacı klorokin ve hidroksiklorokin kullanılması, nisan ayında bakan yardımcısı olarak atanan asker kökenli Eduardo Pazuello’nun sağlık bakanlığını devralmasıyla onaylandı.
Brezilya’nın salgınla mücadelesinde kilit isimlerden Brezilya Sağlık Bakanlığına bağlı çalışan Sağlık Gözetimi Sekreteri Wanderson Oliveira da mayıs ayının sonlarında istifa etti.
Ülkedeki vaka sayısının ölçülenden fazla olduğunu iddia eden Oliveira, Kovid-19 ile benzer belirtilerden ölenlere ilişkin yapılan geriye dönük bir araştırmayla ülkede ilk Kovid-19 kaynaklı ölümün açıklandığı üzere 16 Mart’ta değil, 23 Ocak’ta yaşandığını duyuran kişiydi.
Kovid-19 verilerinin açıklanmasındaki karışıklık
Brezilya Sağlık Bakanlığı geçen hafta, salgının başlangıcında bilgi paylaşımı için kurulan ve her bakan değiştiğinde daha geç açıklanan Kovid-19 verilerinin yer aldığı panelde virüs kaynaklı toplam ölü ve vaka sayısını paylaşmamaya başladı.
Devlet Başkanı Bolsonaro, bu kararın toplam rakamların ülkedeki gerçek durumu “temsil etmediği” gerekçesiyle alındığına dikkati çekerek Bakanlığın yalnızca son 24 saatteki verileri paylaşacağını açıkladı.
Sağlık Bakanlığı Bilim, Teknoloji ve Stratejik Malzemeler Sekreteri Carlos Wizard da virüs kaynaklı ölü sayılarının “abartılmış olabileceğini” belirterek “Farklı sebeplerden ölen çok kişi var ancak devlet memurları sırf daha fazla bütçe alabilmek için herkese Kovid-19 sebepli ölüm olarak sınıfladı, bu ölümleri araştırıyoruz.” açıklamasında bulundu.
Bunun üzerine, eyaletlerdeki sağlık sekreterliklerinin oluşturduğu Ulusal Sağlık Sekreterleri Konseyi (Conass) yaptığı açıklamayla sert bir dille Wizard’ın ithamlarını reddetti ve Brezilya Sağlık Bakanlığına ek olarak, toplam ölü ve vaka sayılarının yer aldığı Kovid-19 paneli kurdu.
Aralarında muhalif yayın organlarının bulunduğu G1, O Globo, Extra, O Estado de S.Paulo, Folha de S.Paulo ve Universo Online’dan oluşan bir grup basın kuruluşu ülkedeki eyaletlerden edindikleri bilgilerle günlük Kovid-19 verilerini paylaşacağını duyurdu.
Brezilya’da Sağlık Bakanlığı, Conass ve bir araya gelen medya kuruluşları olmak üzere üç farklı kaynak Kovid-19 verileri açıklıyor. Bunların da aralarında çok büyük farklar bulunmuyor.
Brezilya’da son bir haftadaki vaka ve ölü sayıları şu şekilde:
2 Haziran: 555 bin 383 vaka, 31 bin 199 ölüm (28 bin 936 vaka/1262 ölüm)
3 Haziran: 584 bin 16 vaka, 32 bin 548 ölüm (28 bin 633 vaka/1349 ölüm)
4 Haziran: 614 bin 941 vaka, 34 bin 21 ölüm (30 bin 925 vaka/1473 ölüm)
5 Haziran: 645 bin 771 vaka, 35 bin 26 ölüm (30 bin 830 vaka/1005 ölüm)
6 Haziran: 672 bin 846 vaka, 35 bin 930 ölüm (27 bin 75 vaka/904 ölüm)
7 Haziran: 691 bin 758 vaka, 36 bin 455 ölüm (18 bin 912 vaka/525 ölüm)
8 Haziran: 707 bin 412 vaka, 37 bin 134 ölüm (15 bin 654 vaka/679 ölüm)
